De belastinglast in EU-landen: een systeem van herverdeling of georganiseerde roof?

3 maart 2025

Belastingen zijn een onvermijdelijk onderdeel van elke samenleving. In theorie dienen ze om infrastructuur, onderwijs, gezondheidszorg en veiligheid te financieren. In de praktijk zijn belastingen in de EU echter geëscaleerd tot een systeem waarin burgers worden uitgeknepen om een steeds uitdijende overheid en haar politieke hobbyprojecten te bekostigen. De belastingdruk in Europese landen is ongekend hoog en kan in veel gevallen worden gezien als een vorm van gedwongen herverdeling die weinig meer te maken heeft met het algemeen belang, maar des te meer met het financieren van inefficiëntie, corruptie en ideologische programma’s.

De belastingdruk in de EU versus de rest van de wereld

Europese landen behoren tot de hoogste belastingbetalers

In vergelijking met de rest van de wereld betalen burgers in de EU uitzonderlijk hoge belastingen. Volgens de OECD ligt de gemiddelde belastingdruk in Europa rond de 40-50% van het bruto binnenlands product (OECD, 2023). Dit betekent dat burgers bijna de helft van hun inkomsten moeten afstaan aan de overheid, iets wat in landen als de VS (27%) of Singapore (14%) ondenkbaar is. De hoge belastingdruk wordt vaak verdedigd met het argument dat dit nodig is om sociale voorzieningen in stand te houden, maar de vraag is in hoeverre dit daadwerkelijk een efficiënt systeem oplevert.

Belastingen in niet-Europese landen

Landen met lagere belastingdruk tonen vaak aan dat een efficiënte overheid niet afhankelijk hoeft te zijn van excessieve belastingen. In landen zoals Zwitserland en Hongkong worden wegen, onderwijs en gezondheidszorg gefinancierd met aanzienlijk lagere belastingtarieven, terwijl de overheidsdienstverlening beter functioneert dan in veel EU-landen (World Bank, 2023). Dit toont aan dat de EU niet zozeer een hoge belastingdruk nodig heeft, maar eerder een efficiëntere besteding van middelen zou moeten hanteren.

De illusie van ‘nodige’ belastingen

Wegen, infrastructuur en veiligheid kunnen goedkoper

Een van de meest gehoorde argumenten voor hoge belastingen is dat ze nodig zijn voor infrastructuur, politie en openbare voorzieningen. Echter, veel landen met een lagere belastingdruk tonen aan dat deze zaken efficiënter en goedkoper kunnen worden beheerd. In veel gevallen worden wegen en infrastructuur deels gefinancierd door gebruikersheffingen, wat voorkomt dat burgers die nauwelijks gebruik maken van bepaalde diensten er toch voor moeten betalen (Heritage Foundation, 2023). Daarnaast leidt privatisering van bepaalde infrastructuurprojecten in sommige landen tot een verhoogde efficiëntie en lagere kosten.

Onderwijs en gezondheidszorg: publiek of privaat?

Een ander argument is dat belastingen noodzakelijk zijn voor onderwijs en gezondheidszorg. Echter, landen met lagere belastingen tonen aan dat een mix van publieke en private financiering efficiëntere systemen kan opleveren zonder de torenhoge belastingdruk die in Europa heerst. Het Zweedse ‘schoolkeuze’-model bijvoorbeeld, waar ouders een schoolvoucher krijgen om zelf te beslissen waar hun kind naar school gaat, toont aan dat onderwijssystemen efficiënter en concurrerender kunnen worden zonder extra belastingverhogingen (Education Policy Institute, 2023). In de gezondheidszorg leidt concurrentie vaak tot betere service en snellere zorg, terwijl in veel EU-landen staatsgestuurde systemen kampen met lange wachttijden en bureaucratische obstakels.

Waar verdwijnt het belastinggeld écht naartoe?

Corruptie en verspilling

Hoge belastingen gaan zelden gepaard met betere dienstverlening. Integendeel, een groot deel van het belastinggeld verdwijnt in bureaucratie, corruptie en onnodige subsidies. In Italië bijvoorbeeld, waar de belastingdruk een van de hoogste in Europa is, wordt jaarlijks miljarden euro’s verspild door inefficiëntie en fraude binnen overheidsinstellingen (Transparency International, 2023). Corruptieschandalen binnen de EU-instellingen zelf tonen aan dat belastinggeld vaak niet wordt besteed aan wat burgers daadwerkelijk nodig hebben.

Politieke hobbyprojecten

Belastinggeld wordt vaak besteed aan onzinnige projecten die nauwelijks bijdragen aan het welzijn van burgers. Denk aan prestigeprojecten zoals gesubsidieerde kunstprojecten, genderinclusieve taalprogramma’s en miljardenverslindende klimaatmaatregelen waarvan de effectiviteit discutabel is (European Court of Auditors, 2023). Dergelijke projecten dienen vaak een politieke of ideologische agenda en leveren weinig tot geen concrete voordelen op voor de belastingbetalers die er gedwongen aan bijdragen.

Klimaatbeleid en pandemiefondsen: een excuus voor belastingverhogingen

Onder het mom van ‘het bestrijden van klimaatverandering’ en ‘pandemievoorbereiding’ worden EU-burgers zwaar belast, terwijl deze fondsen nauwelijks worden ingezet voor de oorspronkelijke doelen. De EU heeft bijvoorbeeld honderden miljarden euro’s opgehaald via ‘groene’ belastingmaatregelen en coronafondsen, maar het merendeel hiervan wordt besteed aan politieke projecten en steunpakketten voor overheden in plaats van daadwerkelijke klimaatoplossingen of gezondheidsmaatregelen (IMF, 2023). De zogenaamde ‘klimaattransitie’ heeft vooral geleid tot hogere energiekosten en belastingdruk, zonder aantoonbare verbeteringen in milieubeleid.

Een alternatief: lagere belastingen en meer vrijheid

Lagere belastingen leiden tot economische groei

Landen met een lagere belastingdruk, zoals Ierland en Estland, tonen aan dat lagere belastingen leiden tot hogere economische groei, meer werkgelegenheid en uiteindelijk meer inkomsten voor de overheid via consumptie en innovatie (Fraser Institute, 2023). Dit wijst erop dat hoge belastingen niet noodzakelijk zijn voor een sterke economie; integendeel, ze remmen innovatie en investeringen af.

Decentralisatie en minder overheidsbemoeienis

In plaats van belastinggeld centraal te beheren, zou meer decentralisatie kunnen zorgen voor efficiëntere uitgaven. Lokale overheden en private initiatieven kunnen vaak veel efficiënter opereren dan bureaucratische nationale en supranationale instellingen (Mises Institute, 2023). Een kleiner, efficiënter overheidsapparaat zou belastingverhogingen onnodig maken en zorgen voor een transparantere besteding van publieke middelen.

Burgers houden controle over hun eigen geld

Door belastingdruk te verlagen, kunnen burgers zelf beslissen hoe ze hun geld besteden, in plaats van gedwongen te worden om inefficiënte en corrupte overheidsprogramma’s te financieren. Dit leidt tot een hogere levensstandaard en meer economische vrijheid. Wanneer de overheid minder controle heeft over het inkomen van burgers, wordt het individu sterker en de samenleving als geheel veerkrachtiger.

Conclusie

Belastingen zijn noodzakelijk, maar in de EU zijn ze geëscaleerd tot een systeem van gedwongen herverdeling en geldverspilling. In plaats van efficiënt diensten te financieren, verdwijnen miljarden euro’s in corruptie, politieke hobbyprojecten en ideologische programma’s. Landen met lagere belastingen bewijzen dat een functionerende samenleving niet afhankelijk hoeft te zijn van een extreem hoge belastingdruk. Het is tijd om het systeem te hervormen en burgers meer controle te geven over hun eigen inkomsten.

Referenties:

  • OECD (2023). Tax Revenue Statistics.
  • World Bank (2023). Global Taxation and Economic Efficiency Report.
  • Heritage Foundation (2023). Public Spending and Economic Growth.
  • Education Policy Institute (2023). The Swedish School Choice Model.
  • Transparency International (2023). Corruption and Public Sector Inefficiency in the EU.
  • European Court of Auditors (2023). EU Spending Review: Waste and Mismanagement.
  • IMF (2023). Climate Change Financing and Pandemic Response Funds: An Analysis.
  • Fraser Institute (2023). Taxation and Economic Growth: Global Comparisons.
  • Mises Institute (2023). Decentralization and Government Efficiency.
2025 Rexje.. Alle rechten voorbehouden.
X